maandag 5 augustus 2013

1421: Zwakke bewijzen voor China als ontdekker Amerika

Auteur Gavin Menzies kreeg heel wat kritiek op zijn boek '1421: Het jaar waarin China de nieuwe wereld ontdekte'. De bewijzen die hij aanvoerde om aan te tonen dat het niet de Europeanen, maar de Chinezen waren die Amerika ontdekte waren te zwak om de officiële geschiedenis ook maar in twijfel te trekken. Maar '1421' is een waar avontuur om te lezen en zelfs leerzaam, al kloppen niet alle feiten.


Boek der geïllustreerde bewijzen


Toen '1421: Het jaar waarin China de nieuwe wereld ontdekte' uitkwam, ontstond er een levendige discussie rondom het controversiële thema.Te beweren dat Amerika ontdekt was door de Chinezen en niet door de Europeanen was al gevaarlijk, maar met keiharde bewijzen zou schrijver Gavin Menzies in ieder geval twijfel kunnen zaaien. Alleen had hij geen keiharde bewijzen.

Ongeloofwaardige presentatie China als ontdekker wereld


Omdat China vanaf 1423 een xenofobisch beleid hanteerde, werd in dat jaar al het materiaal dat bestond over de handel met en de reizen naar verre landen verwoest. Menzies moest voor zijn bewijzen naarstig op zoek naar ander materiaal en vond deze in plattegronden, astronomische berekeningen scheepswrakken, reisbeschrijvingen van de Europese ontdekkingsreizigers, flora en fauna en artefacten. Helaas heeft hij zijn onderzoek te oppervlakkig gedaan en zijn zijn onderzoeksresultaten niet genoeg om de geschiedenis te herschrijven, wat maakt dat zijn voorgevoel bewaarheid is geworden:

"They [ the Chinese, ed.] had also explored the world long before the Europeans and appeared to have been well on the way to setting up colonies in East Africa and Australia and across the Pacific as well as in America. If all this was true, history would need to be radically revised, but it seemed extremely presumptous for a retired Royal Navy submarine captain to be the one initiating this process. (...) I could well imagine the reaction of some distinguished professors of history to a radical reinterpretation of the subject they had devoted their lives to studying and teaching" (Harper Collins, 2002: p. 269) *

Zeeman op dreef in zelfbedachte wereld


Of de Chinezen in 1421 nu wel of niet de wereld rondvoeren, handel dreven van Australië tot Groenland en van Argentinië tot de Caribische eilanden, '1421' is uitstekend leesmateriaal. Als oud onderzeebootcommander heeft Menzies de wereld op een andere manier kunnen aanschouwen en dingen op de zeebodem en in zee mogen ontdekken, die anderen anders nooit hadden ervaren. In '1421' beschrijft hij de reis van de diverse Chinese vloten als ware het zijn reis, hij kan zich levendig voorstellen welke verschikkingen zij moeten hebben doorstaan en gaat vaak uit van zijn eigen ervaring wanneer hij de zeestromen en winden in het beschreven gebied moet definiëren. Niet dat hij zeker weet of deze natuurlijke elementen gelijk waren in die tijd, maar door alle ontdekkingen die Menzies doet raakt hij op dreef en wordt zijn fantasie één met een mogelijke werkelijkheid.

Van feitelijke plaatsen tot mythologische wezens


Tijdens lezing van '1421' is de beste tactiek om er zoveel mogelijk van te genieten je te laten meevoeren in de gedachtestroom van Menzies zelf. Al snel word je dan net zo enthousiast, maar kan je ook de humor inzien van de bewijzen die hij aandraagt. Om zijn betoog kracht bij te zetten, blijft hij dezelfde bewijzen aanvoeren: het DNA dat wijst op Chinese invloeden bij de oorspronkelijke bewoners van Amerika, grote stenen zuilen met Malayalam inscripties, bepaalde woorden die lijken op het Chinees, het bestaan van werelddelen op plattegronden van voor de Europese ontdekking en bepaalde kunstvoorwerpen, plantensoorten als rijst en natuurlijk de dieren. Veel dieren die Menzies beschrijft zijn herkenbaar, maar er zijn er ook die iets weg hebben van mythologische figuren en dan is er de kip: een zwarte kip, die eieren legde met een donkere schaal en duidelijk een Aziatische kip was. Deze werd ook veel gebruikt in religieuze ceremonies. Wederom wordt de beschrijving ondersteunt met een plaatje van een grappig uitziende kip, die meerdere malen voorkomt in het verhaal.

Focus op Chinese kennis vijftiende eeuw


Wat goed is aan Menzies' boek is dat het niet eurocentrisch is, maar juist focust op China. Menzies is zeer gefascineerd door China en benadrukt hoever de Chinese technologie al geavanceerd was. Hij geeft een zeer beeldende introductie van hoe de schepen er uit zagen en door wie ze bevolkt werden. Hij gaat uitgebreid in op de astronomische kennis van de Chinezen in de 15de eeuw en laat zien welke botanische kennis en algemeen technologische kennis ze hadden. '1421' is een reisbeschrijving, een lofrede op de Chinese wetenschap en kennis van de 15de eeuw en een prachtig, bij tijde fantastierijk, verhaal dat iets wegheeft van 'Gullivers reizen'.


Dit is misschien ook leuk om te lezen:







* In vrije vertaling luidt deze alinea: "Ook hadden zij, [ de Chinezen, red.] lang voor de Europeanen de wereld verkend en leken goed op weg te zijn koloniën op te zetten in Oost- Afrika en Australië en tot aan de Grote Oceaan en Amerika. Als dit allemaal waar was, zou de geschiedenis radicaal moeten worden herzien, maar het leek extreem pretentieus dat een gepensioneerde onderzeebootcommander van de Koninlijke Marine dit proces zou moeten starten. (...) Ik kon me goed de reactie van enkele eminente hoogleraren geschiedenis voorstellen bij een radicale herinterpretatie van het subject waar zij hun leven studerend en lesgevend aan spendeerden. "


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Help deze blog interactief te houden en reageer hier!