woensdag 22 augustus 2012

Verslag Zomerexpo-lezing @ Gemeentemuseum Den Haag: Giphart en de kunst van het liefhebben

 Ronaldgiphart.nl

Liefde is kunst


Zoals beloofd in de blogpost van afgelopen zondag een verslag van de lezing 'Het feest der liefde: liefde als rode draad' die Ronald Giphart diezelfde dag hield in het Gemeentemuseum Den Haag. Een lezing die was georganiseerd naar aanleiding van de Zomerexpo 'Liefde' en die misschien niet zozeer over liefde in de kunst ging maar meer over liefde als kunst en de kunst van liefhebben. 


Liefde is wetenschap, kunst en literatuur

In het kader van de Zomerexpo 'Liefde', die van 14 juni tot 19 augustus 2012 te zien was in het Gemeentemuseum Den Haag, organiseerde het museum in samenwerking met Stichting Art Worlds de lezingenreeks "Uit naam der liefde". Wetenschapper Mark Mieras en schrijver van het boek 'Liefde: wat hersenonderzoek onthult over de klik, de kus en al het andere' was de eerste spreker in de reeks. Hij vertelde over hoe liefde ontstaat, welke prikkelingen het brein bij verliefdheid moet verwerken en hoe het lichaam hier bewust en onbewust op reageert. Tweede in de rij was kunstenaar Jasper Krabbé die aan de hand van kunstwerken uitlegde waarom kunst niet zonder liefde kan. Afgelopen zondag sloot Ronald Giphart de reeks en daarmee ook de Zomerexpo af. Dat het een goede keuze geweest om dat door hem te laten doen, zal later in deze recensie zal blijken.

Liefde is niet hetzelfde als sex

Buiten is het 34 graden. Toch zit de Aula van het Gemeentemuseum Den Haag goed vol. Ronald Giphart vraagt zich bij het begin van zijn lezing "Uit naam van de liefde" dan ook gekscherend af of de mensen hier uit interesse zitten of omdat het in de zaal daadwerkelijk veel koeler is dan buiten. Desalniettemin weet Giphart binnen een mum van tijd de warmte ook weer terug te brengen in de zaal. Hij doet dat door de tegenstelling tussen liefde en sexualiteit op te werpen. Naar aanleiding van de blogpost van 19 augustus, waarin gevraagd werd de zin "Liefde (volgens Giphart) is... aan te vullen" werd de reactie geplaatst dat liefde in ieder geval geen sex was. Een logische reactie, ook als je kijkt naar de tegenstelling tussen liefde en sexualiteit. Want liefde, zo betoogt Giphart, is niet wetenschappelijk te verklaren, terwijl sexualiteit dat wel is. Hiermee begeeft hij zich op het terrein van Mieras, wat enerzijds wellicht niet erg slim is, omdat hetgeen hij zegt ietwat tegenstrijdig is aan de lezing die Mieras eerder hield. Anderzijds is het juist deze stellingname die de lezing interessant en zelfs pikant maakt.

Liefde is iets waarmee je wakker wordt


De warmte buiten weerhoudt Giphart niet om in een sneltreinvaart deze tegenstelling tussen liefde en sexualiteit uit te leggen. Waar sexualiteit te verklaren is door chemische reacties in ons lichaam, wordt liefde al sinds mensenheugenis gezien als een bovennatuurlijk verschijnsel waar men door middel van de wetenschap een verklaring voor probeert te vinden. In zijn boek 'Phileine zegt sorry' wil de theaterregisseur de liefde tussen Romeo en Julia terugbrengen tot iets puur lichamelijks. Hun liefde wordt pornografie en dit stuit op verzet, juist omdat liefde wordt gezien als het nieuwe christendom, als iets metafysisch. 

Via een omweg over zijn originele pogingen sexuele voorlichting te geven op middelbare scholen, over masturbatie en de plexiglasborsten van de vriendin van zijn ouders, komt Giphart via kunst en filosofie terecht bij Keats, de negentiende eeuwse Engelse dichter. Deze vond dat door de natuurwetenschap en de bevindingen van Newton een natuurverschijnsel als de regenboog haar schoonheid had verloren, een uitspraak die later de filosoof Dawkins sterk bekritiseerde. In Dawkins vindt Giphart zijn gelijke. Dawkins vraagt zich af waarom wij niet iedere dag met veel plezier opstaan om een antwoord te vinden op de vraag waarom wij geboren zijn. Een idee die Giphart graag doortrekt door zich af te vragen waarom we niet iedere dag liefhebben.

Liefde is vanzelfsprekend 

Liefde is voor Giphart iets vanzelfsprekend, hij is schrijver geworden omdat tijdens zijn schoolperiode de hormonen door zijn lijf raasden en hij de aandacht wilde trekken van de meisjes. Het schilderij 'Extase', van Matthijs Maris wat hij met zijn vriend Bert Natter vond in een handboek over de literatuur was de aanleiding om te beginnen met schrijven. 

Liefde is je laten inspireren

Jasper Krabbé sprak in zijn lezing over hoe de liefde voor zijn vrouw en voor zijn vrienden hem inspireren tot het maken van schilderijen. Ook Giphart spreekt in zijn lezing over zijn vriendinnen en beste vrienden als inspiratiebron. De beroemde cartoon "liefde is..." werd inspiratiebron voor theatertournee "Grote liefde is..." met zijn vrienden Bart Chabot en Martin Bril, want liefde, dat is vriendschap. Zijn vriendinnen waren inspiratiebron voor het schrijven van romans als 'Phileine zegt sorry' of van columns voor de Volkskrant,waar hij voor werd gevraagd toen Bril ziek werd. Overigens spelen ook zijn kinderen een grote rol in de columns.

Liefde is emotie tonen


Giphart doet in deze lezing een poging om sexualiteit  bespreekbaar te maken en aan te tonen dat sexualiteit een onderdeel is van liefde. Deze poging maakt dat zijn lezing bij tijd en wijle ordinair is en dit wordt niet door iedereen in het publiek evenveel gewaardeerd. Bovendien raakt de toehoorder meerdere malen de draad kwijt doordat Giphart van de hak op de tak springt en de autobiografische elementen zijn verhaal op een zijweg, zo niet dwaalspoor brengen. 

Giphart bracht alle drie de lezingen die werden gegeven naar aanleiding van de Zomerexpo 2012 over liefde bij elkaar door te praten over de wetenschap, de kunst en de literatuur. En ondanks de wat chaotische manier van vertellen en zijn krachtige standpunt wat betreft sex en liefde, toont Giphart zijn leven vol liefde, vol groot plezier en bittere tranen. Mooier en intiemer kan een lezingenreeks over liefde niet eindigen.

Liefde is....reageren


Reageren op dit verslag of op de stelling "Liefde ( volgens Giphart) is..." wordt nog steeds erg gewaardeerd.

Meer weten over Ronald Giphart?
'Phileine zegt sorry' of één van zijn andere boeken direct bestellen bij Bol.com

Dit is misschien ook leuk om te lezen:












Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Help deze blog interactief te houden en reageer hier!