- Kazuo Ishiguro,
- 'Remains of the day'
- Faber & Faber, 1989.
- Nederlandse titel: 'De rest van de dag'
- Vertaling uit het Engels door Bartho van Kriek
- Uitgeverij Atlas, 2000
Een typische Engelse butler, een typisch Engels huis in een niet zo typische periode. In 'De rest van de dag' beschrijft Kazuo Ishiguro de niet zo alledaagse gebeurtenissen op een Engels landhuis ten tijde van het interbellum vanuit het perspectief van een butler. Een roman die de status van butler naar een ander niveau brengt.
Nieuwe tijden, oude twijfels
Een nieuwe dag is aangebroken op het Darlington Hall uit 'De rest van de dag' van Kazuo Ishiguro. Nadat de oude lord Darlington na een roerig leven is overleden is het huis nu in bezit van een Amerikaan, Mr Farraday. Wanneer Farraday voor vijf weken naar Amerika gaat, raadt hij zijn butler mr Stevens aan om er ook op uit te gaan voor een paar dagen. Mr Stevens heeft onlangs een brief gehad van Miss Kenton, nu Mrs Benn waaruit hij lijkt te kunnen opmaken dat ze graag weer in huize Darlington wil werken. Al is hij nooit ver van het huis vandaan geweest, hij besluit de reis naar het zuiden te maken om haar te ontmoeten en zijn voorgevoel te verifiëren.
Stereotype Engelse butler
Mr Stevens ziet er, als hoofd van de huishouding op Darlington Hall, strikt op toe dat alles tot in de puntjes verzorgd is. Kazuo Ishiguro beschrijft zijn hoofdpersoon in 'De rest van de dag', de butler mr Stevens, tot in de fijnste details. In eerste instantie lijkt Stevens op de te verwachte Engelse butler; een onderdanige houding met toch iets van hooghartigheid, afstandelijk tot aan het kille toe en uitermate professioneel.
Tijdens het interbellum wordt er op huize Darlington geschiedenis geschreven, zo benadrukt mr Stevens steeds. Lord Darlington heeft na WOI het idee om Duitsland te helpen met de wederopbouw. Om dit te bewerkstelligen nodigt hij voorname gasten als ambtenaren en ministers uit diverse landen uit. Mr Stevens voelt zich gedreven de lord hierin te helpen door de hooggeplaatste gasten van lord Darlington van het nodige te voorzien. Zelfs op die momenten dat hij in een persoonlijke crisis zou moeten raken, zoals bij het sterven van zijn vader, heeft de huishouding de hoogste prioriteit.
Interbellum van opgekropte gevoelens
Het is juist de focus die Stevens legt op deze taak, waardoor hij in staat zijn emoties, gevoelens, en zelfs zijn eigen meningen tot bepaalde hoogte buiten te sluiten. Tot bepaalde hoogte, want hij blijkt niet geheel gevoelloos te zijn geweest voor onder andere de avances van een van zijn stafleden, Miss Kenton en heeft hij wel degelijk een mening over bepaalde dingen. Maar dit alles bedenkt hij nu, nu hij terugkijkt op zijn leven in het Interbellum en de lezer komt daar pas achter na al de fragmenten van retrospectie samen te voegen. Of de lezer het geduld heeft van begin tot eind mee te gaan in Stevens' geschiedenis is de vraag.
Waardigheid in hoogste vaandel
In het verhaal gebeurt weinig. Na de eerste bladzijden te hebben genoten van de statige, formele allure van mr Stevens, verliest dit zijn aantrekkingskracht en is het wachten op die enkele, maar zeer prikkelende, fragmenten. Ishiguro weet een prachtige sfeerbeschrijving van de interbellumjaren neer te zetten en schetst ook de grote afstand die er is tussen klassen, een relatie die overigens lijkt te zijn veranderd met de komst van de nieuwe eigenaar van Darlington Hall. De zoektocht naar de betekenis van de door Stevens altijd gewenste waardigheid, hem bekend door de status die de butler vereniging eraan geeft, blijft zijn drijfveer al gaat dat gepaard met de nodige vernederingen en concessies.
Dit is misschien ook leuk om te lezen:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Help deze blog interactief te houden en reageer hier!